پایان برجام؟ :: روزنامه خبر جنوب :: نیازمندیهای خبر جنوب
NID : 205884
1399/12/06
پایان برجام؟
جاوید قرباناوغلی دیپلمات بازنشسته طی یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: با روی کار آمدن جو بایدن، بار دیگر در نقطه عطفی تاریخی در پرونده هسته ایران قرار گرفتهایم. با گذشت حدود یک ماه هنوز وعده رئیسجمهور جدید آمریکا در بازگشت به برجام محقق نشده است. چند هفته قبل در همین ستون دو عامل «تغییر شرایط در منطقه و جهان و فقدان عزم ملی در ایران برای احیای این توافق و تسهیل بازگشت آمریکا به این توافق» را دلیل کندی پیشرفت در احیای برجام برشمردم. دلیل اول مشکلات عدیده آمریکا در داخل و فشارهای مخالفان توافق با ایران بر بایدن است. برخلاف دوره ترامپ، امروز موضع اروپا در برابر ایران بسیار سختتر از موضع آمریکاست. امری که در دور قبلی مذاکرات منتهی به برجام کاملا برعکس بود. اسرائیل و عربستان، دو مدعی و مخالف جدی توافق هستهای در کنار هم صدای واحدی دارند و فشار مضاعفی را بر واشنگتن میآورند. بایدن نمیخواهد یا نمیتواند مانند سلف خود اوباما بیاعتنا به مخالفتهای داخلی و متحدان منطقهای در مسیر احیای توافق در شاکله سابق آن حرکت کند. بایدن در هر تصمیمی درباره ایران این ملاحظات را پیشرو دارد.از سوی دیگر رویکرد ایران از تغییر در آمریکا متناسب با آن نبود. اکثر کشورهای جهان از پیروزی بایدن استقبال و از تغییر در سیاستهای کلان آمریکا اظهار خرسندی کردند. آمادگی خود را برای ایجاد فضای جدیدی در روابط با آمریکا بیان کردند؛ اما واکنش ایران به این تحول مهم بهگونهای بود که گویی هیچ اتفاقی نیفتاده و قرار نیست تغییری در رویکرد آمریکا نسبت به ایران شاهد باشیم.اگر سیاست را امری یکپارچه در نظر بگیریم، گامهای اولیه دولت جدید آمریکا در کلیت آن بهنحو روشنی همراهی با ایران است. بایدن تیمی منعطف و مؤید برجام را در رأس کابینه سیاسی – امنیتی خود قرار داد. چینش مهرههای اصلی تیم بایدن بهگونهای بود که اعتراض علنی نتانیاهو و حامیان او در داخل آمریکا را درپی داشت. ناو هواپیمابر خود را از خلیج فارس بیرون برد. درخواست ترامپ برای استفاده از مکانیسم ماشه را از شورای امنیت پس گرفت. حوثیها را از فهرست گروههای تروریستی خارج کرد. فروش تسلیحات به عربستان و امارات را موقتا لغو کرد. عزم جدی خود را برای پایاندادن به جنگ یمن و نسلکشی در این کشور از سوی عربستان اعلام کرد. پرونده قتل فجیع جمال خاشقچی و نقش محمد بن سلمان را بازگشایی کرد و... .